İKİ FİLM BİRDEN

Frankenstein
1931 / ABD / 70′ / Siyah & Beyaz / İngilizce ve Türkçe Altyazı

Yönetmen: James Whale | Senaryo: Garrett Fort, Francis Edward Faragoh (Mary Shelley’nin romanından uyarlanmıştır) | Oyuncular: Boris Karloff, Colin Clive, Mae Clarke | Görüntü Yönetmeni: Arthur Edeson | Kurgu: Clarence Kolster | Müzik: David Broekman | Yapımcı: Carl Laemmle Jr.

James Whale’ın yönettiği Frankenstein (1931), Mary Shelley’nin edebi klasiğinden uyarlanan ve sinema tarihinin kabul edilen önemli bir başyapıtı. Bilim, etik ve insan doğasının sınırlarını sorgulayan film, yaratıcılık ve sorumluluk arasındaki ince çizgiyi ustalıkla işler.

Film, takıntılı bilim insanı Dr. Henry Frankenstein’ın, ölümden döndürdüğü ve dikişlerle bir araya getirilmiş bir cesetle yaptığı deneyleri konu alır. Dr. Frankenstein, yaşamın sırrını çözmek adına yarattığı bu varlığa hayat verir, ancak yarattığı “canavar” kontrolden çıkar ve trajik bir dizi olaya yol açar.

Boris Karloff’un muhteşem performansı ve James Whale’ın gotik atmosfer yaratmadaki ustalığı, Frankenstein’ı sadece bir korku filmi olmaktan çıkararak derin felsefi sorular soran zamansız bir esere dönüştürür. Sinema tarihinin en tanınan karakterlerinden biri olan Frankenstein’ın canavarı, insanlığın ölümsüz korkularını ve ahlaki ikilemlerini temsil eder. Frankenstein, Universal Korku Sineması’nın altın çağına damga vurmuş, kültürel bir fenomen olarak yerini almıştır.

Frankenstein’ın Gelini

1935 / ABD / 75′ / Siyah & Beyaz / İngilizce ve Türkçe Altyazı

Yönetmen: James Whale | Senaryo: William Hurlbut, John L. Balderston (Mary Shelley’nin romanından esinlenilmiştir) | Oyuncular: Boris Karloff, Elsa Lanchester, Colin Clive | Görüntü Yönetmeni: John J. Mescall | Kurgu: Ted J. Kent | Müzik: Franz Waxman | Yapımcı: Carl Laemmle Jr.

James Whale’ın yönettiği Frankenstein’ın Gelini (1935), korku sinemasının en etkileyici devam filmlerinden biri olarak kabul edilir. İlk filmin kaldığı yerden devam eden yapım, insan doğasının karanlık yanlarını keşfetmeye ve ahlaki soruları daha derinlemesine ele almaya devam eder.

Film, Dr. Henry Frankenstein’ın yarattığı canavarın hâlâ hayatta olduğunu öğrenmesiyle başlar. Ancak bu kez Dr. Frankenstein daha da ileri gitmeye zorlanır ve canavara bir eş yaratmaya ikna edilir. Elsa Lanchester’ın gelin performansı sinema tarihinin en unutulmaz görüntülerinden birini sunar.

Boris Karloff canavara daha derin bir insani boyut katarken, Elsa Lanchester’ın canlandırdığı “gelin” karakteri, filmde trajedi ve gotik bir romantizmi bir araya getirir. Franz Waxman’ın etkileyici müzikleri ve James Whale’ın çarpıcı görsel anlatımı filmi sadece bir korku klasiği değil, aynı zamanda sanat eseri haline getirir.

Frankenstein’ın Gelini ilk filmde işlenen temaları genişletirken, bilim, yaratıcılık ve insan olmanın anlamına dair soruları güçlü bir şekilde işler. Universal’ın klasik canavar serisinin zirve noktalarından biri olarak kabul edilen film, korku sinemasının altın çağında hâlâ parlayan bir başyapıttır.

Suyun Sesi

2017 / ABD / 123′ / Renkli / İngilizce ve Türkçe Altyazı

Yönetmen: Guillermo del Toro | Senaryo: Guillermo del Toro, Vanessa Taylor | Oyuncular: Sally Hawkins, Doug Jones, Michael Shannon, Richard Jenkins, Octavia Spencer | Görüntü Yönetmeni: Dan Laustsen | Kurgu: Sidney Wolinsky | Müzik: Alexandre Desplat | Yapımcı: Guillermo del Toro, J. Miles Dale

Guillermo del Toro’nun yönettiği Suyun Sesi (2017) aşk, farklılık ve insanlık temalarını büyülü bir masal estetiğiyle harmanlayan bir başyapıt. 1960’ların Soğuk Savaş atmosferinde geçen film toplumun dışladığı bireylerin sevgi ve aidiyet arayışına odaklanır.

Film, konuşamayan temizlik görevlisi Elisa’nın gizli bir devlet laboratuvarında tutulan esrarengiz bir su yaratığıyla kurduğu derin ve dokunaklı bağı anlatır. Bilimsel deneylerin gölgesinde filizlenen bu yasak aşk, insanlığın korkuları ve önyargılarıyla çarpıcı bir yüzleşmeye dönüşür.

Sally Hawkins’in içten ve güçlü performansı, Alexandre Desplat’ın Oscar ödüllü müzikleri ve Dan Laustsen’in büyüleyici görsel diliyle Suyun Sesi, yalnızca bir aşk hikâyesi değil, aynı zamanda insan doğasının en saf ve en karanlık yönlerine dair bir alegori.

Guillermo del Toro’nun ustalıklı anlatımı ve zengin sinematografisiyle Suyun Sesi, modern sinemanın en etkileyici masallarından biri olarak tarihe geçti. Film 2018 Akademi Ödülleri’nde En İyi Film ve En İyi Yönetmen dahil dört Oscar kazanarak sinema dünyasında hak ettiği değeri buldu.

İKİ FİLM BİRDEN

Drakula

1931 / ABD / 75′ / Siyah & Beyaz / İngilizce ve Türkçe Altyazı

Yönetmen: Tod Browning | Senaryo: Garrett Fort (Bram Stoker’ın romanından uyarlanmıştır) | Oyuncular: Bela Lugosi, Helen Chandler, David Manners, Dwight Frye | Görüntü Yönetmeni: Karl Freund | Kurgu: Milton Carruth | Müzik: Philip Glass (1998 yeniden düzenleme) | Yapımcı: Carl Laemmle Jr.

Tod Browning’in yönettiği Drakula (1931) Bram Stoker’ın edebi başyapıtından uyarlanan ve korku sinemasının temel taşlarından biri olarak kabul edilen bir klasik. Sinema tarihinin en ikonik karakterlerinden biri olan Kont Drakula, Bela Lugosi’nin filmdeki unutulmaz performansıyla ölümsüzleşmişti.

Film, genç avukat Renfield’in Transilvanya’daki Drakula Şatosu’na yolculuğuyla başlar. Londra’ya taşınmak isteyen Kont Drakula Renfield’ı kontrolü altına alır ve ardından Londra’ya giderek dehşet saçmaya başlar. Drakula’nın hipnotize edici bakışları ve karanlık cazibesi çevresindeki herkesi etkisi altına alır.

Bela Lugosi’nin teatral ve büyüleyici oyunculuğu, Karl Freund’un gölgeler ve ışık oyunlarıyla yarattığı gotik atmosferle birleşerek Drakula’yı yalnızca bir korku filmi olmanın ötesinde sinema tarihine kazınan bir sanat eserine dönüştürür.

Tod Browning’in yönettiği Drakula, yalnızca vampir mitosunu sinema dünyasına taşıyan bir yapım değil, aynı zamanda türün estetik ve anlatısal kodlarını belirleyen bir başyapıt. Universal Korku Sineması’nın altın çağına damgasını vuran bu film, yıllar geçse de hâlâ sinema tutkunlarını büyülemeye devam ediyor.

Drakula’nın Kızı

1936 / ABD / 71′ / Siyah & Beyaz / İngilizce ve Türkçe Altyazı
Yönetmen: Lambert Hillyer | Senaryo: Garrett Fort (Bram Stoker’ın Dracula’s Guest adlı kısa öyküsünden esinlenilmiştir) | Oyuncular: Gloria Holden, Otto Kruger, Marguerite Churchill, Edward Van Sloan | Görüntü Yönetmeni: George Robinson | Kurgu: Milton Carruth | Müzik: Heinz Roemheld | Yapımcı: E.M. Asher

Lambert Hillyer’ın yönettiği Drakula’nın Kızı (1936) korku sinemasının öncü klasiklerinden biri olan Drakula’nın doğrudan devamıdır. Gotik atmosferi ve derin psikolojik temalarıyla öne çıkan film vampir mitosuna yeni ve melankolik bir boyut kazandırır.

Film, Kont Drakula’nın ölümünün hemen ardından başlar. Drakula’nın kızı Kontes Marya Zaleska babasının ölümünün kendisini lanetten kurtaracağına inanır. Ancak vampir doğasının yarattığı içsel çatışma ve kana duyduğu açlık onu karanlık bir yolculuğa sürükler.

Gloria Holden’ın zarif ve trajik performansı vampirliğin getirdiği laneti ve insan olma arzusunu derin bir duygusallıkla yansıtır. Görsel olarak zengin ve gotik unsurlarla bezeli film zamanının ötesinde cesur alt metinleri ve psikanalitik dokunuşlarıyla dikkat çeker.

Drakula’nın Kızı bir korku filmi olmanın yanı sıra kimlik, özgürlük ve içsel çatışma üzerine güçlü bir anlatı. Universal’ın klasik korku serisinin bu önemli halkası, vampir edebiyatı ve sineması için eşsiz bir katkı sunarak türün tarihindeki yerini almıştır

Kurt Adam

1941 / ABD / 70′ / Siyah & Beyaz / İngilizce ve Türkçe Altyazı

Yönetmen: George Waggner | Senaryo: Curt Siodmak | Oyuncular: Lon Chaney Jr., Claude Rains, Evelyn Ankers, Bela Lugosi | Görüntü Yönetmeni: Joseph A. Valentine | Kurgu: Ted J. Kent | Müzik: Hans J. Salter | Yapımcı: George Waggner

George Waggner’ın yönettiği Kurt Adam (1941) korku sinemasının en etkileyici ve kalıcı mitlerinden birini beyazperdeye taşıyarak Universal Canavarları serisinin unutulmaz halkalarından biri haline gelmiştir.

Film, babasının malikânesine dönen Larry Talbot’ın hikayesini anlatır. Talbot ormanda gizemli bir kurt adam tarafından ısırıldıktan sonra kendini lanetli bir varlığa dönüşmüş olarak bulur. Ayışığı altında kontrolünü kaybeden ve bir canavara dönüşüp hem kendisine hem de sevdiklerine zarar vermemek için çaresizce bir çözüm arar.

Lon Chaney Jr.’ın derin ve dokunaklı performansı karakterin içsel çatışmasını ve insanlıktan uzaklaşma korkusunu etkili bir şekilde yansıtır. Curt Siodmak’ın senaryosu ise kurt adam efsanesini sinema diline başarıyla adapte ederek türün en bilinen mitlerinden birini oluşturur.

Kurt Adam yalnızca bir canavar hikâyesi değil, aynı zamanda insan doğasının içsel çatışmalarını, kaderin ağırlığını ve kontrol edilemeyen dürtülerin trajedisini ele alan bir eser. George Waggner’ın ustalıklı yönetimi ve unutulmaz makyaj efektleriyle film, korku sinemasının altın çağında zamansız bir klasik olarak yerini almıştır.

Frankenstein Kurt Adam’la Buluşuyor

1943 / ABD / 74′ / Siyah & Beyaz / İngilizce ve Türkçe Altyazı
Yönetmen: Roy William Neill | Senaryo: Curt Siodmak | Oyuncular: Lon Chaney Jr., Bela Lugosi, Ilona Massey, Patric Knowles, Lionel Atwill | Görüntü Yönetmeni: George Robinson | Kurgu: Edward Curtiss | Müzik: Hans J. Salter | Yapımcı: George Waggner

Roy William Neill’in yönettiği Frankenstein Kurt Adam’la Buluşuyor (1943), Universal’ın klasik korku serisinin iki ikonik canavarını aynı hikâyede buluşturan ve türde çığır açan bir yapım. Gotik atmosferi ve heyecan verici karşılaşma sahneleriyle sinema tarihindeki “canavar evreni” kavramının öncülerinden biri olmuştur.

Film, Kurt Adam’ın kahramanı Larry Talbot’ın kendi lanetinden kurtulmak için Frankenstein’ın yaratımına dair bir çözüm arayışıyla başlar. Ancak bu arayış, onu Frankenstein’ın kalıntılarına ve hâlâ hayatta olan canavara götürür. Birbirine zıt doğaları ve trajik hikâyeleriyle bu iki canavarın karşı karşıya gelmesi nihayetinde büyük bir hesaplaşmaya dönüşür.

Lon Chaney Jr. Larry Talbot rolünde bir kez daha lanetli kahraman olarak derin bir insani trajedi sunarken, Bela Lugosi, Frankenstein’ın canavarına hayat vererek karaktere kendine özgü bir dokunuş katar. Hans J. Salter’ın etkileyici müzikleri ve George Robinson’ın gölgelerle bezeli sinematografisi filmin gotik atmosferini güçlendirir.

Frankenstein Kurt Adam’la Buluşuyor bir canavarlar savaşı olmanın ötesinde insan doğasının lanetleri ve kurtuluş arayışı üzerine güçlü bir hikâye anlatır. Universal’ın “canavar evreni” geleneğinin temel taşlarından biri olan bu film türün hayranları için unutulmaz bir klasik olmaya devam ediyor.